Tíðarfar ársins 2015 - stutt
Bráðabirgðayfirlit 30. desember
Tíðarfar ársins 2015 var óhagstætt lengi framan af. Veturinn var óvenju umhleypingasamur, illviðri tíð og úrkomur miklar. Oft urðu umtalsverðar samgöngutruflanir og foktjón varð í nokkrum illviðranna. Mest kvað að sunnanveðri sem gerði þannn 14. mars. Síðari hluta vetrarins skánaði tíð nokkuð um landið austanvert.
Í kringum sumarmál skipti um veðurlag. Norðlægar áttir urðu nær einráðar með kulda og mjög óhagstæðri tíð um landið norðan- og austanvert. Sömuleiðis var kalt syðra, en tíð þó talin skárri. Snjóa leysti seint. Heldur hlýnaði þegar á leið sumarið, en tíð hélst samt óhagstæð nyrðra og eystra með miklum úrkomum, syðra varð veður mun skaplegra.
Mánuðirnir september til nóvember urðu þeir hagstæðustu á árinu. Nokkuð úrkomusamt var syðra en norðaustan- og austanlands var talin hagstæð tíð. Í lok nóvember snjóaði óvenjumikið um landið suðvestanvert og varð desember heldur skakviðrasamur. Mikið illviðri gerði þann 7. til 8. og og varð víða mikið foktjón. Annað illviðri gerði í lok ársins.
Árið var það kaldasta á öldinni, hingað til, en þó var hiti víðast hvar í rúmu meðallagi áranna 1961 til 1990. Árið í heild var úrkomusamt um meginhluta landsins og hefur úrkoma t.d. ekki mælst jafnmikil í Reykjavík frá árinu 2007.
Hiti
Meðalhiti í Reykjavík var 4,5 stig og er það 0,2 stigum ofan meðallags áranna 1961 til 1990. Er þetta 20. árið í röð með hita yfir meðallagi. Í Stykkishólmi var ársmeðalhitinn 4,1 stig, 0,6 stigum yfir meðallagi og á Akureyri 3,8 stig, einnig 0,6 stigum yfir meðallagi. Á Stórhöfða í Vestmannaeyjum var meðalhiti ársins 4,8 stig og er það í meðallagi. Allar þessar tölur eru birtar með fyrirvara um lítilsháttar hnik þegar athuganir verða endanlega gerðar upp.
Kortið sýnir vik hita á nokkrum sjálfvirkum stöðvum miðað við síðustu tíu ár. Þar má sjá að neikvæðu vikin eru mest vestast á landinu – en minni um landið austanvert og á Austfjörðum má segja að hiti hafi verið í meðallagi þessara síðustu tíu ára.
Hæsti hiti ársins á landinu mældist á Seyðisfirði 7. september, 24,1 stig, en mest mældist frostið -28,0 stig við Kárahnjúka á jóladag, 25. desember. Sama dag mældist mest frost í byggð, -27,0 stig í Svartárkoti.
Úrkoma
Árið var úrkomusamt. Úrkoma í Reykjavík var meira en fjórðung umfram meðallag, komst yfir 1000 mm í fyrsta sinn frá 2007. Einnig var úrkomusamt fyrir norðan en þó ekki eins og í fyrra (2014).
Sólskinsstundir
Sólskinsstundir mældust um 120 fleiri í Reykjavík en að meðaltali 1961 til 1990. Sólarlítið var aftur á móti á Akureyri; þar mældust sólskinsstundirnar um 150 færri en í meðalári og hafa ekki mælst jafnfáar síðan 2002.
Yfirlit um veðurlag einstakra mánaða
Janúar: Mánuðurinn var kaldur miðað við það sem algengast hefur verið í janúar á seinni árum. Úrkomusamt var um nær allt land en þó ekki nærri metum. Nokkuð var umhleypingasamt en þó ekki mörg stórviðri.
Febrúar: Mánuðurinn var kaldur miðað við það sem algengast hefur verið í febrúar á seinni árum. Úrkomusamt var um nær allt land. Umhleypingasamt var og veðurlag nokkuð stórgert og meðalvindhraði óvenjuhár. Oft urðu samgöngutruflanir vegna hríðarbylja, einkum á fjallvegum. Skaðar urðu vegna flóða í hlýindum fyrir miðjan mánuð.
Mars: Mánuðurinn var illviðra- og úrkomusamur, sérstaklega um landið sunnan- og vestanvert. Mun skárri tíð var norðaustan- og austanlands. Hiti var vel yfir meðallagi áranna 1961 til 1990 um land allt en undir meðallagi síðustu tíu ára á Suður- og Vesturlandi. Veðurlag var stórgert og meðalvindhraði óvenjuhár. Oft urðu samgöngutruflanir vegna hríðarbylja, einkum á fjallvegum. Fokskaðar urðu víða, sérstaklega í óvenjuhörðu sunnanveðri þann 14.
Apríl: Mjög kalt var fyrstu tvo daga mánaðarins og sömuleiðis í síðustu vikunni. Tíð var lengst af hagstæð um landið norðaustan- og austanvert en þótti síðri í öðrum landshlutum. Úrkomusamt var norðan til á Vestfjörðum og sums staðar norðanlands – en úrkoma var í slöku meðallagi um landið suðvestan- og vestanvert.
Maí: Mjög kalt var á landinu í maí. Tíðarfar var óhagstætt og gróður tók lítt við sér. Mun kaldara var þó í maí 1979 og víða á landinu var ámóta kalt í maí 1982 og nú. Fyrstu tvær vikurnar voru sérlega kaldar og tíð þá erfið en síðari hluta mánaðarins var tíðin skárri og heldur hlýrra var í veðri lengst af.
Júní: Júnímánuður var kaldur miðað við hitafar það sem af er öldinni en nærri meðallagi sé miðað við tímabilið 1961 til 1990. Annars var tíðarfar óhagstætt lengst af og gróður tók seint við sér. Lítið var um illviðri í mánuðinum.
Júlí: Júlímánuður var mjög kaldur um mestallt land. Á litlu svæði um landið suðvestanvert var hann þó lítillega hlýrri en meðaltal áranna 1961 til 1990. Sólarlítið var um landið norðaustanvert og mjög dauf þurrkatíð.
Ágúst: Tíðarfar í ágúst var talið óhagstætt allvíða um landið norðan- og austanvert en annars skárra. Sérlega úrkomusamt var á norðanverðu Austurlandi, sums staðar í útsveitum norðanlands og á Ströndum; og úrkoma á fáeinum stöðvum meiri en hún hefur áður mælst í ágústmánuði. Suðvestanlands var úrkoma nærri meðallagi.
September: Tíðarfar var almennt talið hagstætt á landinu og hlýtt var í veðri. Á fáeinum stöðvum varð mánuðurinn sá hlýjasti á árinu. Úrkoma var lítillega yfir meðallagi um landið sunnanvert en víðast undir meðallagi fyrir norðan. Á fáeinum stöðvum vestan til á Norðurlandi var óvenjuþurrt.
Október: Tíð var hagstæð um meginhluta landins þótt úrkomusamt í meira lagi þætti um landið suðvestan- og sunnanvert. Hlýtt var á landinu, sérstaklega þó norðaustan- og austanlands.
Nóvember: Tíð var lengst af hagstæð. Framan af mánuðinum var hlýtt í veðri, úrkoma var þá mikil um landið sunnanvert en þurrviðrasamt nyrðra. Skammvinnt kuldakast gerði í kringum þann 20. og aftur var kalt í lok mánaðarins. Þá snjóaði óvenjumikið á höfuðborgarsvæðinu.
Desember: Tíð var umhleypingasöm og tvö minnisstæð illviðri gerði. Í því síðara mældist loftþrýstingur lægri en orðið hefur á landinu í meira en 25 ár.
