Sólarlag séð úr Flatey á Breiðafirði 14. júní 2008.

Árið 2008

Bráðabirgðayfirlit í árslok

30.12.2008

Árshitinn var vel yfir meðallagi á landinu og er þetta 13. árið í röð með hita yfir meðallagi í Reykjavík og það tíunda á Akureyri. Árið var 17. hlýjasta ár frá upphafi samfelldra mælinga í Reykjavík (1870), 14. hlýjasta árið í Stykkishólmi (mælingar frá 1845) og 22. hlýjasta á Akureyri (mælingar frá 1882).

Úrkoma var nærri meðallagi norðan- og austanlands, en yfir því um sunnan- og vestanvert landið. Mest var úrkoman að tiltölu við Breiðafjörð og víða á Vestfjörðum. Árið byrjaði með mikilli úrkomutíð en þurrviðrasamt var framan af sumri. Mikið rigndi síðan í september.

Snjór var ívið meiri en verið hefur frá aldamótum en náði þó rétt í meðaltal áratuganna þar á undan. Alhvítir dagar í Reykjavík voru 64 og er það 9 dögum meira en að meðaltali 1961 til 1990, en í tæpu meðallagi sé miðað við 1971 til 2000.

Í Reykjavík mældust 1463 sólskinsstundir og er það 195 stundum umfram meðallag. Mestu munaði um óvenjusólríkan júnímánuð. Á Akureyri mældust sólskinsstundirnar 1089 og er það 44 stundum umfram meðallag.

Meðaltöl og summur 2008 - bráðabirgðayfirlit. Þessar tölur hnikast lítillega við endanlegt uppgjör snemma í janúar.

Stutt yfirlit um einstaka mánuði og árstíðir

Umhleypingasamt var í janúar og þó að snjór væri hvergi mikill var hann samt til trafala við samgöngur. Nokkur illviðri gengu yfir landið, verstu veðrin gerði á nýársnótt og síðan 22., 27. og 31. Minniháttar tjón varð í þessum veðrum en töluverðar samgöngutruflanir.

Tíðarfar í febrúar var víðast talið óhagstætt og jafnvel mjög óhagstætt til sjávarins. Illviðri voru tíð, einkum fyrir miðjan mánuð, og víða var talsverður snjór á jörðu. Snjór var meiri sunnanlands en algengt hefur verið síðustu árin. Illviðrasamt var með köflum, versta áhlaupið gerði dagana 8. til 9. Víða varð tjón í veðrinu, bæði af völdum hvassviðris og asahláku.

Mars var ívið kaldari og snjóasamari en marsmánuðir síðustu ára. Snarpt en skammvinnt norðanskot gerði á skírdag (þann 20.) en að öðru leyti var veður meinlítið lengst af. Óvenjumikið snjóaði í Vestmannaeyjum annan dag mánaðarins og mældist snjódýptin á Stórhöfða 65 cm að morgni þess 3. og hefur ekki mælst meiri þar síðan 21. mars 1968. Þá var hún 90 cm.

Vor og sumar

Aprílmánuður var lengst af hagstæður. Hann var fremur úrkomulítill og vindáttin var yfirleitt austan- eða norðaustanstæð. Nokkuð hvasst varð víða um land í byrjun mánaðarins og einnig síðustu daga hans. Hlýtt og góðviðrasamt var í maí, mjög ólíkt því sem verið hefur á undanförnum árum. Þetta var hlýjasti maí í Reykjavík frá 1960 að telja. Vorkoman varð óvenjusnögg að þessu sinni.

Norðaustlæg átt var ríkjandi í júní og veðurlag dró dám af því. Hlýtt var um sunnan- og vestanvert landið og hiti vel yfir meðallagi. Hiti var lítillega yfir meðallagi við sjóinn á Norðaustur- og Austurlandi, en undir því inn til landsins á þeim slóðum. Mjög þurrt var vestanlands og einnig víða um sunnanvert landið og vatnsskortur sums staðar til ama. Óvenjusólríkt var sunnanlands, m.a. í Reykjavík þar sem sólskinsstundir mældust 313, og hafa aðeins einu sinni mælst fleiri í júní. Mjög hlýtt var í júlímánuði, sérstaklega síðustu 10 dagana, og voru þá hitamet slegin víða um land. Góðviðrasamt var í mánuðinum að undanteknu óvenjusnörpu landsynningsveðri þann 1. Það veður olli tjóni sums staðar sunnanlands.

Hiti var óvenjulegur um sunnan- og vestanvert landið í mánuðunum maí til júlí og í Reykjavík voru þessir þrír mánuðir samtals þeir hlýjustu frá upphafi mælinga, en munur á sömu mánuðum 1933, 1939 og 1941 og nú er þó varla marktækur. Í Stykkishólmi er það aðeins í maí til júlí 1933 sem var hlýrra en nú. Þar hefur verið mælt í yfir 160 ár.

Hitabylgja

Óvenjulega hitabylgju gerði síðari hluta júlímánaðar og hitamet voru slegin allvíða. M.a. mældist hiti á Þingvöllum 29,7 stig þann 30. Það er hæsti hiti sem mælst hefur á staðlaðri sjálfvirkri stöð hér á landi frá upphafi slíkra mælinga. Ný met voru einnig sett í Reykjavík sama dag þegar hitinn á mönnuðu stöðinni fór í 25,7 stig og 26,4 stig á þeirri sjálfvirku. Hvoru tveggja er hærri hiti en mest hefur mælst áður. Mönnuð stöð hefur verið í Reykjavík samfellt frá 1870, en hámarksmælingar eru ekki til frá öllum þeim tíma. Líklegt er þó að nýja talan sé hærri en annars hefur orðið á öllu þessu tímabili. Nýtt hitamet var einnig sett á Stórhöfða í Vestmannaeyjum (21,6 stig) en þar hefur verið mælt samfellt frá 1921.

Veðrátta í ágúst var hagstæð um land allt. Nokkuð hvasst var þó þann 29. Hlýtt var í september, en nokkru hlýrra var þó fyrir tveimur árum. Mjög úrkomusamt var um allt sunnan- og vestanvert landið og var um metúrkomu að ræða á fáeinum stöðvum, en mjög mikil úrkoma var einnig í september 2007. Aldrei hefur jafnmikil úrkoma mælst í september í Stykkishólmi frá því að úrkomumælingar hófust þar haustið 1856.

Sólskinsstundir sumarsins mældust 786 í Reykjavík og varð sumarið í sjöunda sæti reykvískra sólarsumra, en það varð hið fjórða sólríkasta frá upphafi mælinga á Akureyri.

Haust

Rétt eins og vorið kom snögglega bar haustið einnig brátt að. Hlýtt var í veðri í annarri viku október, en annars var mánuðurinn kaldur og snjór heldur meiri og þrálátari en venjulegt er á þessum tíma árs. Meðal annars varð alhvítt víða sunnanlands í fyrstu vikunni. Seint í mánuðinum gerði mikið brim við norðurströndina. Nóvember var nokkuð umhleypingasamur en tíð þó lengst af hagstæð.

Veður voru lengst af meinlítil í desember, víða var talsverður snjór, meiri en á sama árstíma um nokkurra ára skeið. Skömmu fyrir jól gerði þó mikla hláku og í henni tók snjó upp að mestu.